۲۰ درصد ناترازی برق کشور به دلیل فعالیت غیرمجاز دستگاههای رمزارز
محمد اللهداد، معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر، بهتازگی اعلام کرده است که حدود ۵ درصد از کل انرژی برق کشور توسط ماینرهای رمزارز مصرف میشود. او در یک برنامه تلویزیونی گفت که اگر کل برق تولیدی کشور ۲۰ میلیون کیلووات ساعت در نظر گرفته شود، این ۵ درصد، تقریباً ۲۰ درصد از کمبود یا ناترازی برق را شامل میشود.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که نهادهای محلی نیز بر تشدید این معضل تأکید دارند. بهعنوان مثال، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان مرکزی از کشف و جمعآوری ۴۲ دستگاه استخراج رمزارز غیرمجاز در شهرستان ساوه خبر داد که میزان مصرف برق آنها معادل مصرف حدود ۷۰۰ خانوار در استان بوده است. به گفته او، این فعالیتهای غیرقانونی باعث افزایش بار شبکه، اختلال در تأمین برق مناطق مسکونی و کشاورزی، و تحمیل هزینههای سنگین به زیرساختها شده است.
تقابل دیدگاه: ماینرها یا سوءمدیریت
در مقابل تمرکز نهادهای دولتی بر روی مصرف ماینرها، کارشناسان حوزه رمزارز و انرژی دیدگاه متفاوتی دارند و معتقدند که فعالیت غیرقانونی ماینرها، تنها به یک بهانه سیاسی و رسانهای تبدیل شده است تا دلایل اصلی بحران انرژی در سایه بمانند.
سید مسیح علوی، دبیر کارگروه استخراج رمزارز، در این باره میگوید:
«حتی اگر بالاترین و اغراقآمیزترین برآورد رسمی (۲۵۰۰ مگاوات) برای مصرف ماینرها را بپذیریم، این رقم تنها حدود ۱۰ درصد از کسری ۲۰ هزار تا ۳۰ هزار مگاواتی برق کشور را تشکیل میدهد. ۹۰ درصد باقیمانده ریشه در دهها سال سوءمدیریت دارد و دلایل اصلی و ساختاری بحران انرژی ایران را تشکیل میدهد.»
فرسودگی شبکه و کاهش سرمایهگذاری: مقصران پنهان
کارشناسان بر این باورند که فرسودگی شبکه و توقف سرمایهگذاری، دلایل اصلی بحران برق هستند. آمارها نشان میدهد که سرمایهگذاری در صنعت برق نسبت به یک دهه گذشته کاهش چشمگیری داشته و در سال ۱۴۰۰ به ۶۰۰ میلیون دلار رسیده است.
علاوه بر این، موارد زیر از جمله دلایل ساختاری ناترازی انرژی محسوب میشوند:
لوازم خانگی پرمصرف: واردات و تولید لوازم خانگی با مصرف انرژی بالا.
تلفات شبکه: نبودن آمار دقیق و ساختار مناسب برای کاهش تلفات شبکه برق.
کارشناسان اذعان دارند که سهم ماینرهای غیرمجاز، یکی از دلایل این بحران عمیق است، اما تأکید میکنند که بحران اصلی، ساختاری است و با حذف ماینرها به صورت کامل، تنها بخش کوچکی از مشکل ناترازی حل خواهد شد.
