انتخاب جنجالی بیل گیتس: چرا او «ریشهکنی مالاریا» را به گرمتر شدن زمین ترجیح میدهد
بیل گیتس، بنیانگذار مایکروسافت، با یک اظهارنظر جنجالی، دنیای فعالان اقلیمی را به چالش کشیده است. او میگوید اگر مجبور به انتخاب باشد، «ریشهکن کردن کامل مالاریا» را به جلوگیری از «افزایش ۰.۱ درجهای دمای زمین» ترجیح میدهد. اما دلیل این اولویتبندی بحثبرانگیز چیست؟
تغییر اقلیم جدی است، اما آخرالزمان نیست
گیتس تأکید میکند که تغییرات اقلیمی یک مشکل کاملاً جدی است، اما او با «نگاه آخرالزمانی» به این پدیده مخالف است. او معتقد نیست که گرمایش زمین به پایان تمدن بشری منجر خواهد شد و باور دارد که نوآوریهای علمی در نهایت آن را مهار خواهند کرد.
به عقیده او، زمان آن رسیده که در مبارزه جهانی علیه این پدیده، یک «چرخش استراتژیک» انجام شود. گیتس میگوید باید تمرکز صِرف از «محدود کردن افزایش دما» برداشته شود و به سمت «مبارزه با فقر و پیشگیری از بیماریها» هدایت شود.
«مردم رنج امروزی را درک نمیکنند»
بنیانگذار مایکروسافت که اکنون بیشتر وقت خود را در «بنیاد گیتس» صرف بهداشت جهانی میکند، هدف اصلی را «جلوگیری از رنج بشر» میداند، بهویژه برای آسیبپذیرترین افراد در فقیرترین کشورهای جهان.
او معتقد است نگاه آخرالزمانی باعث شده تا فعالان اقلیمی بیش از حد بر اهداف کوتاهمدت برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای متمرکز شوند. این تمرکز، منابع را از مؤثرترین اقداماتی که میتوان همین امروز برای بهبود زندگی در دنیای در حال گرمشدن انجام داد، منحرف کرده است.
گیتس در توضیح جمله جنجالی خود به خبرنگاران گفت:
«اگر بین ریشهکنکردن مالاریا و افزایش ۰.۱ درجهای دما حق انتخاب داشته باشم، اجازه میدهم دما ۰.۱ درجه بالا برود تا مالاریا ریشهکن شود. مردم رنجی را که امروز [در جهان] وجود دارد، درک نمیکنند.»
واکنشهای تند جامعه علمی
گیتس این نظرات را در یک یادداشت ۱۷ صفحهای و به امید تأثیرگذاری بر کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در برزیل (که ماه آینده برگزار میشود) نوشته است. او خود انتظار دارد این «حقایق تلخ دربارهی اقلیم» بحثبرانگیز باشد و آن را «یک دیدگاه عملگرایانه از کسی که سعی دارد پول و نوآوری را برای کمک به کشورهای فقیر به حداکثر برساند» توصیف میکند.
اما واکنشهای جامعه علمی به این یادداشت متفاوت و عمدتاً انتقادی بوده است:
هشدار دانشمندان: بسیاری از دانشمندان هشدار میدهند که هر دهم درجه گرمایش اضافی اهمیت حیاتی دارد و جهان را به «نقاط عطف بحرانی» (تغییرات برگشتناپذیر) نزدیکتر میکند.
«یک انتخاب اشتباه»: جفری ساکس، مدیر مرکز توسعه پایدار در دانشگاه کلمبیا، این یادداشت را «بیمعنی، مبهم و گیجکننده» خواند و گفت: «هیچ دلیمی وجود ندارد که کاهش فقر را در مقابل تحول اقلیمی قرار دهیم. هر دو کاملاً قابل دستیابی هستند.»
«پس طبیعت چه میشود؟»: مایکل اوپنهایمر، اقلیمشناس دانشگاه پرینستون، ضمن پذیرش اهمیت «رفاه انسان»، این سوال را مطرح کرد: «پس دنیای طبیعی چه میشود؟… آیا ما واقعاً میتوانیم در یک حباب تکنولوژیک زندگی کنیم؟»
با وجود تمام این بحثها، گیتس در یادداشت خود تأکید کرده که هر دهم درجه گرمایش نیز اهمیت دارد و اذعان میکند که «یک اقلیم پایدار، بهبود زندگی مردم را آسانتر میکند.»
