ایلان ماسک و تعریف متفاوت از اندازه شرکت: ۹ میلیارد دلار ارزش، اما کسبوکاری کوچک
آیا شرکت ۹ میلیارد دلاری متعلق به ثروتمندترین فرد جهان میتواند “محروم” باشد؟ این دقیقاً همان چیزی است که نورالینک (Neuralink)، استارتاپ پیشرفته ایلان ماسک، در اسناد رسمی دولتی ایالات متحده ادعا کرده است! این اقدام بحثبرانگیز، سوالات زیادی را درباره شفافیت و معیارهای طبقهبندی کسبوکارها به وجود آورده است.
هدف نورالینک: کنترل دستگاهها با ذهن
ایلان ماسک، بنیانگذار تسلا و اسپیسایکس، نورالینک را در سال ۲۰۱۶ با هدفی بلندپروازانه تأسیس کرد: توسعه تراشههای مغزی که به انسانها امکان میدهد تنها با فکر خود، دستگاههای الکترونیکی را کنترل کنند. پروژهای که میتواند آینده تعامل انسان با فناوری را دگرگون سازد.
خوداظهاری یا واقعیت؟ “کسبوکار کوچک محروم” چیست
نورالینک در اظهارنامهای رسمی در سامانه دولتی آمریکا، خود را واجد شرایط “کسبوکار کوچک محروم” معرفی کرده است. اما نکته مهم اینجاست که اداره کسبوکارهای کوچک آمریکا (SBA) اعلام کرده که این یک خوداظهاری بوده و هیچ ارزیابی مستقلی برای تأیید صحت آن انجام نشده است.
بر اساس ضوابط SBA، برای اینکه یک شرکت بتواند عنوان “کسبوکار کوچک محروم” را به خود بگیرد، باید حداقل یک فرد محروم از نظر اجتماعی و اقتصادی مالک و کنترلکننده آن باشد. تعریف “محرومیت اقتصادی” نیز شامل افرادی میشود که به دلیل تبعیض یا موانع اجتماعی، در مقایسه با همکارانشان در همان صنعت، از فرصتهای مالی و اعتباری کمتری برخوردار بودهاند.
هدف از این عنوان، فراهم کردن دسترسی برابر به قراردادهای دولتی برای کسبوکارهای محروم است، به طوری که حدود ۱۰ درصد از بودجه سالانه قراردادهای دولتی آمریکا به این دسته از شرکتها اختصاص مییابد. البته پیش از این، وزارت دادگستری آمریکا شرکتهایی را که به اشتباه خود را محروم معرفی کرده بودند، جریمه کرده است.
ابهامات پیرامون نورالینک
در حال حاضر، ساختار مالکیتی نورالینک نامشخص است و فهرستی از مالکان، مدیران اجرایی یا تصمیمگیرندگان کلیدی به SBA ارائه نشده است. در حالی که صفحه لینکدین نورالینک نشان میدهد که این شرکت بین ۲۰۱ تا ۵۰۰ کارمند دارد.
با توجه به اینکه ایلان ماسک بیش از ۴۱۲ میلیارد دلار دارایی خالص دارد و بیشک کسبوکار او در دسته “محروم اقتصادی” قرار نمیگیرد، این ادعای نورالینک بسیار بحثبرانگیز شده است. به خصوص که نورالینک در آخرین دور جذب سرمایه، ۶۵۰ میلیون دلار از سرمایهگذاران بزرگی مانند Founders Fund (به رهبری پیتر ثیل) دریافت کرده است.
جالب اینجاست که پروفایل SBA شرکت، زمانی بهروزرسانی شده که ماسک به عنوان “کارمند ویژه دولت” در کابینه دونالد ترامپ، ریاست اداره بهرهوری دولت (DOGE) را بر عهده داشت؛ ادارهای که در آن دوران چندین آژانس دولتی را منحل، هزاران قرارداد را لغو و شمار زیادی از کارمندان دولت را اخراج کرد.