سم آلتمن؛ مردی که مسیر هوش مصنوعی را رقم می‌زند

بیوگرافی سم آلتمن؛ رهبر تعیین‌کننده مسیر هوش مصنوعی جهان

سم آلتمن (Sam Altman)، یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های سیلیکون ولی و مدیرعامل شرکت OpenAI (خالق مدل‌های انقلابی GPT و چت‌بات مشهور ChatGPT)، در خط مقدم تغییرات فناوری جهانی قرار دارد. آلتمن یک کارآفرین سریالی، سرمایه‌گذار و متفکر آینده‌نگر است که دیدگاه‌هایش فراتر از توسعه محصول، به پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و فلسفی هوش مصنوعی عمومی (AGI) می‌پردازد. سابقه رهبری او در Y Combinator، موفق‌ترین شتاب‌دهنده استارتاپی جهان، مهر تأییدی بر تبحر او در شناسایی و پرورش ایده‌های پیشرو است.

مسیر آکادمیک و آغاز کارآفرینی

مسیر تحصیلی آلتمن برای یک چهره برجسته فناوری، نسبتاً غیرمتعارف است. پس از تحصیل در مدرسه میسوری، او وارد دانشگاه استنفورد شد و در رشته علوم کامپیوتر به تحصیل پرداخت.

اما، آلتمن نیز مانند بسیاری از بزرگان دنیای فناوری، تحصیلات دانشگاهی خود را ناتمام گذاشت. او در سال ۲۰۰۵، پس از دو سال تحصیل، دانشگاه را ترک کرد تا تمام تمرکز خود را بر روی کارآفرینی بگذارد. آلتمن در سن ۱۹ سالگی، اولین استارتاپ خود به نام Loopt را تأسیس کرد؛ یک سرویس شبکه اجتماعی مبتنی بر مکان که در سال ۲۰۱۲ به مبلغ ۴۳.۴ میلیون دلار به فروش رفت. ترک دانشگاه توسط آلتمن، یک نقطه عطف بود که او را برای نقش‌های کلیدی بعدی‌اش در Y Combinator و OpenAI آماده ساخت.

رمز و راز ثروت و جهان‌بینی آلتمن

برخلاف بسیاری از مدیران عامل شرکت‌های میلیارد دلاری، ثروت سم آلتمن عمدتاً از طریق سرمایه‌گذاری‌ها و کارآفرینی‌های قبلی‌اش به دست آمده است. در طول سال‌هایی که او مدیرعامل OpenAI بوده، سهام قابل توجهی در این شرکت نداشته، زیرا OpenAI در ابتدا به عنوان یک نهاد غیرانتفاعی تأسیس شد.

بخش اصلی ثروت آلتمن از دوران رهبری او در Y Combinator و سرمایه‌گذاری‌های شخصی‌اش در شرکت‌های پیشرو مانند Airbnb، Stripe و Reddit نشأت می‌گیرد. او همچنین سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی در حوزه‌های پرریسکی مانند انرژی هسته‌ای (شرکت Helion) و هوش مصنوعی انجام داده است. ثروت خالص او از یک میلیارد دلار تا چندین میلیارد دلار متغیر تخمین زده می‌شود.

دیدگاه‌های فلسفی و اخلاقی

آلتمن به ندرت در مورد اعتقادات مذهبی خاص خود صحبت می‌کند. او بیشتر به عنوان یک چهره با تفکرات فلسفی و آینده‌نگرانه شناخته می‌شود. او یک خردگرا (راسیونالیست) و فناوری‌گرا است که عمیقاً به قدرت علم و فناوری برای حل مشکلات جهانی اعتقاد دارد. تفکرات او بر محورهای وجودی و بشری متمرکز است، از جمله ماهیت هوش و چگونگی به حداکثر رساندن پتانسیل انسانی. او همچنین از طرفداران ایده بقای طولانی‌مدت بشریت (Longtermism) است و معتقد است که اقدامات ما باید تأثیر آن بر نسل‌های آینده را در نظر بگیرد.

پروژه‌های کلیدی: از OpenAI تا ورلد کوین

تأسیس و تکامل OpenAI
تأسیس OpenAI در دسامبر ۲۰۱۵، نقطه عطفی در تاریخ هوش مصنوعی بود. آلتمن این سازمان را به همراه ایلان ماسک، پیتر تیل و دیگران، ابتدا به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی با مأموریت صریح توسعه AGI به گونه‌ای که برای کل بشریت مفید باشد، تأسیس کرد.

تغییر ساختار: در سال ۲۰۱۹، به دلیل نیاز روزافزون به منابع محاسباتی عظیم، OpenAI ساختار خود را تغییر داد و یک بخش “سود محدود” ایجاد کرد. این تغییر به رهبری آلتمن، میلیاردها دلار سرمایه (به ویژه از مایکروسافت) جذب کرد و امکان توسعه مدل‌های قدرتمندی مانند GPT-4 و در نهایت، ChatGPT را فراهم ساخت.

ساخت ChatGPT و رهبری جهانی

انتشار عمومی ChatGPT در اواخر سال ۲۰۲۲، آلتمن و OpenAI را به کانون توجه جهانی تبدیل کرد. ChatGPT به دلیل قابلیت‌های بی‌سابقه خود در تولید متن شبیه به انسان و پاسخ به سوالات پیچیده، به سریع‌ترین اپلیکیشن در حال رشد تاریخ تبدیل شد. نقش آلتمن در این موفقیت، تبدیل دیدگاه بلندمدت توسعه AGI به یک برنامه عملیاتی برای عرضه ابزارهای هوش مصنوعی قدرتمند بود.

ورلد کوین (WorldCoin): هویت دیجیتال و UBI
ورلد کوین یکی از پروژه‌های جنجالی است که آلتمن در آن به شدت فعال بوده است. این پروژه ارز دیجیتال با هدف ایجاد یک شبکه مالی و هویتی جهانی تأسیس شد.

اثبات شخص بودن: افراد هویت خود را از طریق اسکن عنبیه چشم توسط دستگاهی به نام Orb تأیید می‌کنند تا یک “شناسه ورلد کوین” (World ID) ایجاد شود.

هدف درآمد پایه جهانی (UBI): آلتمن معتقد است که با پیشرفت هوش مصنوعی و خودکارسازی مشاغل، UBI از طریق ابزارهایی مانند ورلد کوین ضروری خواهد بود.

روابط استراتژیک و دیدگاه به آینده
ایلان ماسک و سم آلتمن: میراث مشترک و جدایی
آلتمن و ایلان ماسک از بنیانگذاران اصلی OpenAI بودند که هر دو نگرانی مشترکی در مورد توسعه ایمن هوش مصنوعی داشتند. با این حال، ماسک در سال ۲۰۱۸ به دلیل تضاد منافع و اختلاف نظر بر سر مسیر سودآوری OpenAI، از هیئت مدیره کناره‌گیری کرد و بعدها به یکی از منتقدان اصلی آلتمن تبدیل شد.

اتحاد با مایکروسافت
رابطه آلتمن با مایکروسافت یکی از مهم‌ترین مشارکت‌های استراتژیک در فناوری است. سرمایه‌گذاری میلیارد دلاری مایکروسافت در OpenAI و تبدیل شدن آن به شریک انحصاری ابری (Azure)، به OpenAI امکان داد تا مدل‌های عظیم خود را آموزش دهد. این همکاری منجر به ادغام فناوری OpenAI در محصولات مایکروسافت مانند Bing و Copilot شد.

آینده هوش مصنوعی از نگاه آلتمن

دیدگاه‌های آلتمن برای آینده هوش مصنوعی عبارتند از:

رسیدن به AGI: او معتقد است AGI که می‌تواند در سطح انسان یا فراتر از آن عمل کند، در دهه آینده قابل دستیابی است.

ایمنی هوش مصنوعی (AI Safety): آلتمن همواره بر اهمیت ایمنی و مدیریت ریسک‌های احتمالی همگام با پیشرفت فناوری تأکید دارد.

تغییرات بنیادین اجتماعی: او پیش‌بینی می‌کند هوش مصنوعی منجر به منسوخ شدن بسیاری از مشاغل خواهد شد و راه‌حل‌هایی مانند درآمد پایه جهانی (UBI) برای مدیریت این انتقال ضروری است.