معاون علمی رئیسجمهور: ستاد هوش مصنوعی زیر نظر معاون اول فعالیت میکند
حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور، در اظهاراتی صریح، موضع کنونی دولت را درباره مدیریت حوزه هوش مصنوعی اعلام کرد. این در حالی است که این موضع، با مصوبات بالادستی مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی در تضاد قرار دارد.
۱. ساختار متولی هوش مصنوعی: ستاد در مقابل سازمان
معاون علمی رئیسجمهور با اشاره به تغییر برنامه دولت، اعلام کرد که نظر فعلی این است که فعالیتهای هوش مصنوعی کشور در قالب یک ستاد زیر نظر ریاستجمهوری ادامه یابد که اختیارات آن به معاون اول رئیسجمهور تفویض شده است.
این تصمیم در حالی اتخاذ شده که:
تکلیف قانونی: طبق بند (ج) ماده ۶۵ قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، دولت مکلف است حداکثر ظرف ۶ ماه، سازمان ملی هوش مصنوعی را تشکیل دهد.
مخالفت مجلس: در پی این تصمیم دولت برای تبدیل ساختار “سازمان” به “ستاد”، مجلس شورای اسلامی مخالفت صریح خود را اعلام کرده و حتی عزم خود را برای تشکیل کمیسیون ویژه هوش مصنوعی جزم نموده است.
ورود شورای عالی انقلاب فرهنگی: عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، نیز با انتقاد از تعدد سندهای موجود، طی نامهای به رئیس مجلس خواستار توقف بررسی طرح ملی توسعه هوش مصنوعی در مجلس تا زمان برگزاری جلسه مشترک شده است.
این تقابل نشان میدهد که هنوز اختلاف جدی بین قوه مجریه و مقننه بر سر ساختار رسمی متولی هوش مصنوعی وجود دارد و باید دید مجلس در مقابل تفویض این مسئولیت به معاون اول رئیسجمهور، چه مسیری را در پیش خواهد گرفت.
۲. برنامههای دولت برای جبران عقبماندگی علمی
معاون علمی رئیسجمهور همچنین درباره برنامههای جدید دولت برای حوزه علم و فناوری توضیح داد. وی با اشاره به اینکه کشور باید تا پایان سال جاری به اهداف سند چشمانداز ۱۴۰۴ میرسیده است، از تدوین دو برنامه مجزا خبر داد:
برنامه یکساله: برای جبران عقبماندگیهای کوتاهمدت در حوزه علم و فناوری.
برنامه سهساله: برای رسیدن به مسیر علمی تعیینشده در سند چشمانداز.
افشین تأکید کرد که دستیابی به اهداف سند چشمانداز شامل تمامی شاخصهای علمی از جمله رتبه بینالمللی کشور، میزان تولید مقالات و ارجاعات علمی و ثبت اختراعات است. وی افزود که تمرکز اصلی دولت بر اجرای برنامههاست و نه صرفاً نگارش سند، و وظایف مشخصی برای هر دستگاه تعیین خواهد شد تا پیشرفت علمی به صورت ملموس مشاهده شود.
در پایان، افشین از تشکیل جلسهای مهم در هفته جاری با حضور معاون اول رئیسجمهور، رئیس سازمان برنامه و بودجه و وزیر بهداشت خبر داد تا درباره بودجه سال ۱۴۰۵ در حوزه مسائل علمی تصمیمگیری شود.