روابط عمومی؛ از اطلاعرسانی صرف تا بازسازی اعتماد در دوران بحران
در روز جهانی روابط عمومی، وقت آن رسیده که از نقش سنتی این حوزه فراتر رفته و به جایگاه استراتژیک آن در بازسازی اعتماد عمومی و مدیریت بحرانهای پیاپی بیندیشیم.
سمانه عابدی، مدیر روابط عمومی تپسیفود در یادداشتی به مناسبت روز جهانی روابط عمومی، به چالشها و تغییرات نقش این حوزه در اکوسیستم نوآوری ایران پرداخته است. به گفته او، اکوسیستم نوآوری ایران در سالهای اخیر، هرگز از یک بحران بهطور کامل رها نشده و بلافاصله درگیر بحرانی بزرگتر شده است. زخمهای رکود اقتصادی و نااطمینانیهای ژئوپلتیک هنوز التیام نیافته بود که موجی تازه از تهدیدهای امنیتی، سایبری و رسانهای، ستونهای اعتماد عمومی و ساختار ارتباطی برندها را متزلزل کرد.
جنگ ۱۲ روزه اخیر، تنها یک درگیری نظامی نبود؛ بلکه در سطوح روانی، رسانهای و اجتماعی، بار سنگینی بر دوش مردم، سازمانها و فضای عمومی گذاشت. از سوی دیگر، حملات سایبری به زیرساختهایی مانند صرافیها، اپلیکیشنهای خدماتی و سیستمهای مالی، نگرانی مضاعفی درباره امنیت دادهها، شفافیت عملکرد و مسئولیتپذیری به وجود آورد. در چنین شرایطی، روابط عمومی دیگر نمیتواند صرفاً یک ابزار برای انتشار بیانیه یا مدیریت واکنشهای مقطعی باشد.
آنچه امروز در روز جهانی روابط عمومی اهمیت دارد، گذار از نقشهای اجرایی به جایگاههای راهبردی این حوزه است. دیگر نمیتوان روابط عمومی را تنها در قالب تهیه محتوا، تنظیم مصاحبه یا مدیریت بحرانهای سطحی دید. ما با وضعیتی روبهرو هستیم که «عدم قطعیت» در آن، نه استثنا بلکه قاعده شده است؛ در چنین دنیایی، تنها ابزارهای سنتی کافی نیستند.
روابط عمومی در این شرایط، باید مسئول بازسازی اعتماد عمومی باشد. این مسئولیت نه صرفاً در سطح پیامرسانی، بلکه در لایههای عمیقتری همچون گفتوگو، شفافیت، همدلی و پاسخگویی واقعی نهفته است. این تحول از مسیر بازتعریف جایگاه PR در ساختار سازمانی میگذرد؛ جایی که روابط عمومی در کنار استراتژی، منابع انسانی، تجربه مشتری و توسعه محصول، نقشی هموزن و در بسیاری موارد پیشبرنده دارد.
بحرانهای اخیر نشان دادهاند که افکار عمومی، بیش از آنکه منتظر پاسخهای سریع باشند، تشنه پاسخهای صادقانه هستند. روابط عمومیای که صدای درونی سازمان باشد، نه بلندگوی تبلیغاتی آن؛ پلی ارتباطی میان اضطرابهای جامعه و ظرفیت سازمان برای معنا دادن به این ابهام.
در روز جهانی روابط عمومی، بیایید بهجای تکرار تعریفهای گذشته، به آیندهای فکر کنیم که در آن روابط عمومی نه ابزار تزئینی برندها، بلکه ستون فقرات بازسازی اجتماعی و سرمایه انسانی در دل سازمانها باشد. اکنون، نه زمان گزارش عملکرد، بلکه زمان تغییر نقش است؛ از «درست گفتن» به «درست شنیدن» و از «دیده شدن» به «درک شدن».