آغاز همکاری در قالب توافقنامه ترنج برای توسعه تجهیزات رادیویی پیشرفته
در جریان نمایشگاه تلکام ۲۰۲۳، یک توافقنامه مهم سهجانبه برای توسعه تجهیزات رادیویی نسل جدید در ایران با نام «ترنج» به امضا رسید. این همکاری استراتژیک میان «همراه اول»، «وزارت ارتباطات» و «معاونت علمی ریاست جمهوری» شکل گرفته است.
ارزش کلی این توافقنامه ۳۰۰ میلیارد ریال اعلام شده که هر یک از سه طرف، ۱۰۰ میلیارد ریال در آن سهم دارند. هدف اصلی این سرمایهگذاری، حمایت از شرکتهای دانشبنیان و هستههای پژوهشی داخلی برای رسیدن به یک محصول قابل تجاریسازی در حوزه تجهیزات رادیویی پیشرفته است.
توافقهای جانبی برای تقویت تحقیق و توسعه
اما این تنها رویداد مهم در تلکام ۲۰۲۳ نبود. چندین توافقنامه دیگر نیز برای تقویت زیرساختهای پژوهشی کشور امضا شد:
۱. تجهیز آزمایشگاه 5G و حمایت از پایاننامهها: قراردادی به ارزش ۷۰ میلیارد ریال میان ستاد توسعه فناوریهای ارتباطات (وابسته به معاونت علمی) و پژوهشگاه ارتباطات امضا شد. این بودجه صرف نظارت فنی بر پروژههای توسعه فناوری، حمایت از پایاننامههای تحصیلات تکمیلی و تجهیز یک آزمایشگاه تخصصی برای تست ارتباطات نسل پنجم (5G) خواهد شد.
۲. حمایت از تحقیقات دانشگاهی (پسادکتری): یک توافق ۲۴۰ میلیارد ریالی دیگر نیز میان معاونت علمی، بنیاد ملی علم ایران و مرکز تحقیق و توسعه همراه اول منعقد شد. این بودجه به حمایت از پژوهشهای کاربردی دانشگاهی، بهویژه در قالب دورههای پسادکتری، اختصاص مییابد و بر توسعه سرویسهای هسته شبکه و لایه دسترسی رادیویی تمرکز دارد.
رونمایی از فراخوان «نوآفرین» برای استارتاپها
در پایان این رویداد، از فراخوان «نوآفرین» نیز رونمایی شد. این طرح با هدف حمایت از هستههای نوپا و کسبوکارهای جدید در حوزه فناوریهای ارتباطی راهاندازی شده و قرار است تا سقف ۲۰۰ میلیارد ریال از سوی معاونت علمی و صندوق نوآوری و شکوفایی به استارتاپهای واجد شرایط، تسهیلات اعطا کند.
نکته قابل تامل: پارادوکس توسعه و درخواست افزایش قیمت
نکته جالب توجه اینجاست که با وجود امضای این قراردادهای کلان برای توسعه و تحقیق، اپراتورهای بزرگ کشور، از جمله شرکت مخابرات ایران و خودِ همراه اول (که یکی از امضاکنندگان اصلی توافق ترنج است)، همچنان از قیمتهای فعلی خدمات ارتباطی گلایه دارند.
آنها معتقدند که تعرفههای پایین، توانایی مالی آنها را برای سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه (R&D) بهشدت محدود کرده است. گفتنی است این اپراتورها اخیراً در نامهای مشترک، رسماً خواستار افزایش دو برابری (۱۰۰ درصدی) قیمت اینترنت شده بودند.
