خطر جدی در کمین است: عکسهای منتشر شده از کودکان، خوراک مجرمان سایبری میشوند
حورا طهرانی، پژوهشگر رسانه و خانواده، در یادداشتی هشدار داده است که انتشار بیمحابای عکسهای کودکان در شبکههای اجتماعی، آنها را در معرض خطرات امنیتی و سوءاستفادههای مجرمانهی سایبری قرار میدهد. این مسئله نه تنها حق حریم خصوصی کودک را نقض میکند، بلکه میتواند تبعات روانی و حرفهای درازمدتی برای او داشته باشد.
زنگ خطر آماری: والدین، اولین منبع تصاویر مجرمانه
گزارشها و آمارها نشان میدهند که خطرات دنیای دیجیتال، بسیار جدیتر از آن چیزی است که والدین تصور میکنند:
منبع ۵۰ درصدی: طبق گزارش بنیاد اینترنت واچ (IWF)، حدود ۵۰ درصد از تصاویری که برای سوءاستفاده از کودکان در انجمنهای مجرمانهی آنلاین به کار میروند، ابتدا توسط خود والدین در شبکههای اجتماعی عمومی منتشر شدهاند.
خطر هوش مصنوعی: گزارشهای سال ۲۰۲۴ نشان میدهد که تولید محتوای سوءاستفاده از کودکان با استفاده از هوش مصنوعی، در طول یک سال ۴۰۰ درصد افزایش یافته است.
نقض حق حریم خصوصی کودک
در جهانی که بزرگسالان برای حفظ حریم خصوصی خود رمز و فیلتر میگذارند، عجیب است که والدین کوچکترین لحظههای فرزندشان (از اولین حمام تا گریههای شبانه) را داوطلبانه نمایش میدهند.
حق بر حریم خصوصی: کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل تأکید میکند که کودکان از بدو تولد صاحب حق بر حریم خصوصی هستند، حتی اگر توانایی بیان اراده خود را نداشته باشند.
فقدان انتخاب: وقتی والدینی با نیت خیرخواهانه، تصاویر خصوصی فرزندشان را برای همیشه در دسترس غریبهها قرار میدهند، چه فرقی با یک هکر دارند که این انتخاب را از کودک میگیرد؟
آسیب به اعتماد: بسیاری از نوجوانان با دیدن عکسهای قدیمی و خصوصیشان که توسط والدین منتشر شده، احساس خجالت یا ناراحتی میکنند و این امر میتواند حس اعتمادشان به خانواده را خدشهدار کند.
میراثی دیجیتال که پاک نمیشود
هر تصویری که منتشر میشود، بخشی از «ردپای دیجیتال» فرد را شکل میدهد. این ردپا ممکن است سالها بعد، بر زندگی اجتماعی، تحصیلی و یا حرفهای کودک تأثیر منفی بگذارد.
سوءاستفادههای مجرمانه: تصاویر کودکان بهسادگی توسط مجرمان سایبری برای ساخت حسابهای جعلی، تبلیغات نامناسب یا محتوای مجرمانه دانلود و مورد سوءاستفاده قرار میگیرد.
نابخشودنی بودن اینترنت: پاک کردن کامل این محتوا از اینترنت تقریباً ناممکن است. یک عکس معصومانه امروز، ممکن است در آینده به ابزاری برای تمسخر، قضاوت یا تبعیض علیه همان فرد تبدیل شود.
کمرنگ شدن مرزها: کودکانی که مدام شاهد انتشار لحظههای خصوصی خود هستند، مرزهای حریم شخصی برایشان کمرنگ میشود و ممکن است در آینده توانایی حفظ حریم شخصی در روابط اجتماعی را از دست بدهند.
والدین؛ اولین سپر دفاعی و مسئولیت در عصر دیجیتال
وظیفه والدین این نیست که ارتباط کودک با دنیای دیجیتال را به طور کامل قطع کنند، بلکه باید از او در برابر تهدیدهای دیجیتال محافظت نمایند. این انتخاب، نشانهی مسئولیتپذیری در عصر شبکههای اجتماعی است.
تصمیمگیری محتاطانه: از تنظیمات حریم خصوصی استفاده کنید، عکسها را در گروههای محدود خانوادگی به اشتراک بگذارید و از انتشار تصاویر قابل شناسایی خودداری کنید.
حفظ مرزها: والدین باید تا زمانی که کودک توانایی تصمیمگیری آگاهانه پیدا میکند، از حق او بر حریم خصوصی محافظت کنند و به او بیاموزند که حریم شخصیاش ارزشمند است.
تصویری که امروز با نیت ثبت خاطره در اینترنت منتشر میشود، ممکن است فردا به نقطهی پشیمانی و آسیب تبدیل شود. والدین با خودداری از انتشار بیمحابای عکس کودکان، آیندهای امنتر و سالمتر را برای فرزندانشان رقم خواهند زد.
