تایوان راه تراشهها را بست؛ هواوی تحت فشار تازه
در جدیدترین دور از جنگ فناوری میان شرق و غرب، شرکتهای چینی هواوی و SMIC با چالشی جدی و بیسابقه روبرو شدهاند: ممنوعیت کامل دسترسی به تراشههای تایوانی و قرار گرفتن در لیست سیاه صادرات این کشور. این اقدام، که به دنبال تحریمهای گسترده ایالات متحده صورت میگیرد، حلقه محاصره فناوری بر این دو غول چینی را تنگتر میکند و میتواند آینده آنها را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
پیش از این، هواوی نشان داده بود که چقدر در دور زدن تحریمها زیرک است. این شرکت توانست با استفاده از شرکتهای صوری و پیچیده، محدودیتهای اعمالشده توسط TSMC (بزرگترین و پیشرفتهترین تولیدکننده تراشه در جهان) را دور بزند. نتیجه این دور زدن تحریمها، تولید و دستیابی به ۲ میلیون تراشه بسیار پیشرفته هوش مصنوعی بود که نشاندهنده توانایی هواوی در ادامه مسیر توسعه، حتی در شرایط سخت، بود. اما اقدام اخیر تایوان، به عنوان یکی از متحدان کلیدی غرب، پاسخی قاطع به این تلاشها محسوب میشود و چندان هم تعجبآور نیست.
ابعاد جدید تحریمها: از آمریکا تا تایوان
این تصمیم جدید تایوان به این معنی است که از این پس، هواوی و SMIC برای دریافت هرگونه محصول تولیدشده از تأمینکنندگان تایوانی، باید مجوز صادرات ویژه دریافت کنند. این “مجوز” عملاً به معنای ممنوعیت کامل است، چرا که دولت تایوان به ندرت چنین مجوزهایی را صادر خواهد کرد. ورود این دو شرکت به “لیست سیاه” تایوان، آنها را در کنار مجموعهای از نهادها و کشورهایی قرار میدهد که از نظر بینالمللی با محدودیتهای شدید فناوری مواجه هستند، از جمله ایران، روسیه، افغانستان و کره شمالی.
این اتفاق از آن جهت حائز اهمیت است که تایوان، فراتر از TSMC، با داشتن شرکتهای قدرتمند دیگری نظیر UMC، SPIL و ASE، عملاً قطب اصلی صنعت نیمههادی جهان به شمار میرود. این یعنی دسترسی هواوی و SMIC نه تنها به پیشرفتهترین تراشهها، بلکه به بسیاری از زنجیرههای تأمین و فناوریهای مرتبط با تولید نیمههادیها نیز قطع خواهد شد.
ریشه این تصمیم: جریمه TSMC و فشار آمریکا
ریشه این تصمیم جدید تایوان به سال گذشته بازمیگردد؛ زمانی که ایالات متحده به طور مستقیم از TSMC خواسته بود تا فروش مجموعهای از تراشههای پیشرفته را به مشتریان چینی متوقف کند. ظاهراً، غول تراشهسازی تایوان به دلیل تأمین “ناخواسته” دو میلیون تراشه محاسباتی برای پردازندههای سری Ascend 910 هواوی، با جریمههای سنگینی از سوی آمریکا روبرو شده است. این جریمه، فشار بر تایوان را برای تشدید محدودیتها بر شرکتهای چینی افزایش داده و در نهایت منجر به این تصمیم جدید شده است.
این اقدام تایوان نشاندهنده تعهد این کشور به همسویی با سیاستهای ایالات متحده در قبال چین است. با توجه به اهمیت استراتژیک صنعت نیمههادی و نقش محوری تایوان در آن، این تصمیم میتواند تأثیرات عمیقی بر توانایی هواوی و SMIC در رقابت جهانی و توسعه فناوریهای نوین، به ویژه در حوزههایی مانند هوش مصنوعی و ارتباطات ۵G، داشته باشد. آیا غولهای فناوری چینی میتوانند راهی برای غلبه بر این محدودیتهای جدید و حفظ جایگاه خود در بازار جهانی پیدا کنند؟ زمان پاسخ این سوال را مشخص خواهد کرد.