بازی برای طلای آنلاین عوض شد؛ پایان کار پلتفرم‌های بدون مجوز و آغاز نظارت سفت‌وسخت
دولت با تصویب یک دستورالعمل جدید، به فعالیت بی‌ضابطه و خارج از نظارت پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین طلا و نقره پایان داد.
بر اساس این مصوبه، از این پس هرگونه فعالیت در این حوزه، فقط در چارچوب دو سامانه اصلی دولتی امکان‌پذیر خواهد بود: سامانه ناظر بانک مرکزی و سامانه جامع تجارت.
این تصمیم به آن معناست که تمام سکوها و پلتفرم‌هایی که تا امروز بدون مجوز و با تبلیغات گسترده در شبکه‌های اجتماعی طلای مجازی می‌فروختند، عملاً غیرقانونی محسوب می‌شوند.
چرا این تصمیم گرفته شد
این اقدام ناگهانی نبود. به گزارش تسنیم، نهادهای نظارتی ماه‌ها بود که نگران افزایش شدید تخلفات در بازار طلای آنلاین بودند. مشکلات اصلی عبارت بودند از:
معامله‌های صوری (غیرواقعی)
قیمت‌سازی‌های لحظه‌ای و ساختگی
فروش طلا بدون داشتن پشتوانه واقعی در خزانه
گزارش‌ها نشان می‌داد که بخش بزرگی از گردش مالی روزانه بازار از همین مسیرهای غیرشفاف و غیرقابل ردیابی جابه‌جا می‌شد. این وضعیت، زمینه را برای رانت اطلاعاتی و ایجاد قیمت‌های کاذب در بازار طلا فراهم کرده بود.
چارچوب جدید بازی: قوانین سخت‌گیرانه برای طلای آنلاین
بر اساس مصوبه جدید هیئت وزیران که در ۱۴ آبان ۱۴۰۴ ابلاغ شد، قوانین بازی به کلی تغییر کرده است. الزامات اصلی عبارتند از:
نظارت لحظه‌ای بانک مرکزی: بانک مرکزی موظف است ظرف ۳ ماه، یک سامانه نظارتی ویژه برای کنترل لحظه‌ای «موجودی خزانه»، «تعهدات معاملاتی» و «گردش طلا و نقره» راه‌اندازی کند.
پایان فروش کاغذی: خرید و فروش فقط تا سقف دارایی واقعی و سپرده‌شده در خزانه مجاز است. فروش طلا بیش از موجودی واقعی (فروش بدون پشتوانه) اکیداً ممنوع شد.
احراز هویت کامل: هیچ تراکنشی بدون هویت‌سنجی کامل خریدار و فروشنده و ثبت اطلاعات در سامانه ناظر انجام نخواهد شد. استفاده از حساب‌های غیرشخصی نیز ممنوع است.
ریسک با خود مشتری است: این دستورالعمل تأکید می‌کند که ریسک تمامی معاملات بر عهده خریدار و فروشنده است و هیچ‌گونه تضمینی از سوی دولت یا بانک مرکزی ارائه نخواهد شد.
مجوز برای کیف پول دیجیتال: ایجاد هرگونه کیف پول دیجیتال (Wallet) برای نگهداری طلا، فقط با مجوز مستقیم بانک مرکزی ممکن خواهد بود.
تحویل فیزیکی فوری: پلتفرم‌ها موظفند طلای فیزیکی را نهایتاً ظرف هفت روز کاری به مشتری تحویل دهند (مگر آنکه خود مشتری گزینه سپرده‌گذاری در خزانه را انتخاب کند).
هدف: پایان دادن به معاملات غیرشفاف
برای اطمینان از اجرای دقیق این مصوبه، کارگروهی قدرتمند با حضور نمایندگان بانک مرکزی، وزارت صمت، وزارت اطلاعات، قوه قضائیه و چند نهاد کلیدی دیگر تشکیل شده است.
هدف نهایی دولت از این اقدام، پایان دادن به دوران معاملات مجازی و بدون پشتوانه طلا است که باعث بی‌ثباتی و نوسان‌های غیرمنطقی در بازار شده بود. با اجرای این قوانین، زنجیره معاملات طلا شفاف، قابل ردیابی و به دور از قیمت‌سازی‌های ساختگی خواهد بود.
